4 mei 2021

4 mei 2021 en de puin van de WOII lijkt steeds groter te worden. Lang heb ik geprobeerd die puin weg te houden van mijn zijn, maar dat gaat niet. Oorlog klimt in ieder gaatje in iedere vezel van een menselijk bestaan zelfs als het niet jouw eigen oorlog is. Oorlog laat generaties daarna nog oorlog voeren met hun identiteit. Het is de oorlog van mijn ouders: het is de oorlog van mijn oma’s en opa’s, tante en ooms het is de oorlog van de vorige eeuw. En toch is deze oorlog elke dag aanwezig, als een slechte protagonist waar ik niet van af kom die altijd als ik er niet op verdacht ben mijn gevoelens en angsten overneemt. Die angsten zitten diep verweven in mijn DNA, de angst voor zijn wie ik ben, de angst voor aangesproken te worden op het gedrag van anderen. De oorlog heeft van mijn ouders mensen gemaakt die leerden hun angsten te onderdrukken. Maar angst kun je niet onderdrukken, angst heeft de kunst als een fluïde massa zich in al je gevoelens te nestelen.

Dat mijn Mamma angst had was geheel logisch: als 2 jarige terecht te komen bij een “oompje en tante” die zelf kinderloos waren gebleven en daar als Rotterdams nichtje te verblijven gedurende de oorlog zonder te weten waar je vader, moeder en baby broertje waren. Na de oorlog kwamen haar moeder en broertje haar weer ophalen: haar broertje was inmiddels een kleuter. Haar vader, mijn opa is vermoord vergast in Auschwitz. Opvang of hulp was er niet na de oorlog: dus zo kwamen 3 zeer getraumatiseerde familieleden in een huis te leven.

Mijn Vader die als 4-jarige door zijn ouders in Duitsland werd achtergelaten omdat ze een gemend huwelijk hadden en het ze veiliger leek in Nederland. Om mijn vader een jaar later ook die kant op te laten smokkelen met de trein. Ze kwamen in Westerbork terecht, de “vluchtelinge opvang” Mijn vader: de schrijver bagatelliseerde zijn tijd in Westerbork: we speelden we waren kinderen: terwijl alle vluchtelingen die daar woonden toen al gevlucht waren voor het antisemitisme. Zijn ouders en hij mochten gaan omdat het een gemengd gezin was en omdat er ruimte moest worden gemaakt voor de Nederlandse Joden, Pappa heeft het gered omdat de rest van mijn familie Westerbork in moest om daarna op transport te worden gezet naar de kampen.

Beiden ouders kwamen uit geassimileerde gezinnen waar hun Joodse achtergrond tot de WOII een nihile rol had.

En deze angst zit ook in mij: de angst om mijn kinderen niet te kunnen beschermen, de angst om mijn trauma’s door te geven. De angst als ik een keer heel boos word ik ze net zo beschadig als ik zelf beschadig ben. De angst als ik lees dat een willekeurige Jood in het negatief in het nieuws komt, dat men denkt: zie je wel het is weer een jood.
De oorlog en antisemitisme zijn niet gestopt in 1945, tot de dag van vandaag is zij dagelijks aanwezig.

De tijd waarin we nu leven lijkt te bezwijken onder angst: angst voor elkaar. Opnieuw lijkt de wereld gevangen in een web van onverdraagzaamheid, in een web waarin mensen tegen over elkaar worden gezet op grond van uiterlijk, sexe, geloof, leeftijd en overtuiging. De angst voor Corona lijkt een snelkookpan te worden voor antisemitisme, voor racisme en discriminatie, terwijl nu onze gelederen zouden moeten sluiten. Ik de witte Jodin, samen met onze broeders en zusters van de Islam, onze broeders en zusters van kleur, onze broeders en zusters met een Aziatische achtergrond, de LGBT-gemeenschap, alle broeders en zusters van onderdrukte volkeren. Samen zouden we de barricade op moeten om te zeggen tot hier en niet verder, samen zouden we de erfenis van ons verleden moeten blijven vertellen, om uit te leggen dat we het heden moeten veranderen net zo lang tot we gelijk zijn. Tot we onze kinderen niet hoeven te beschermen tegen de buitenwereld die ze vertelt dat ze niet gelijk zijn.

Daarom ben ik stil op 4 mei: stil om mijn vermoorden familie leden te herdenken, stil om de jeugd van mijn ouders te herdenken, stil om allen die nooit herdacht zijn te herdenken. Stil om er aan te denken dat al onze kinderen deze invloed nog voelen, Stil om eraan te denken dat al onze kinderen deze invloed nog voelen, stil om te bedenken hoe we dat kunnen doorbreken.

Wil je het blog van vorig jaar lezen over 4 mei 2020 of die van 2019 of een oud werk

4 mei 2021



Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *