4 mei 2023
Het is 1 mei en we rijden met de kinderen naar een 1 mei viering hier in Frankrijk, die ochtend heb ik ze uitgelegd waarom we de dag van de arbeid vieren. Ik laat achterwege dat de eerste vakbonden werden opgericht door Joodse diamantbewerkers. Want dat dat voor mij belangrijk is wil niet zeggen dat mijn kinderen dezelfde connotatie hebben. En opeens komt daar die vraag waar ik, sinds ik zwanger was van de eerste, zo bang voor ben: Mamma hoe is jouw opa doodgegaan?
Ik kijk mijn lief aan en we overleggen snel in het Engels we hebben altijd gezegd als ze er expliciet naar vragen antwoorden wij ze eerlijk. Dus vertel ik ze dat hun opa is vermoord in een kamp. Maar waar was jouw moeder dan, wordt er gevraagd. Ik slik mijn tranen weg goddank voor mijn zonnebril. Oma was bij lieve mensen die haar verborgen hielden voor de slechte mensen. Waar was haar moeder dan: die was ook bij mensen die haar verborgen hielden, maar niet bij oma. En haar broertje dan, die was ook verstopt. Daarom hebben ze de oorlog overleefd en zijn jullie er nu. Mijn lief en ik zeggen de kinderen dat ze altijd alles mogen vragen en we dat zo goed en zo kwaad als het gaat zullen beantwoorden. De volgende dag tijdens de lunch komen er nog meer vragen. Waren er dan helemaal geen goede mensen: jawel die jouw oma en haar moeder en broertje verstopte en de opa van pappa zat in het verzet. Dan komt de vraag maar waarom was jouw familie in gevaar en ik antwoord omdat ze Joden waren. Maar hoe wisten de slechte mensen dat dan. En ook daarop geven we zo goed mogelijk antwoord. Het verhaal van mijn vader die als jongetje uit Duitsland moest vluchten met zijn ouders laten we voor nu achterwege. Mijn lief vertelt ze over de EU en de NAVO die ervoor moeten zorgen dat er nu nooit meer zoiets gebeurt. Mijn gedachte dwalen af naar Oekraïne en naar al het antisemitisme wat er op dagelijkse basis nog altijd is. Gelukkig kunnen we ze voor nu geruststellen.
’s Avonds lig ik wakker, mijn gedachte blijven maar stromen: gelukkig hebben ze geen Joodse achternaam, gelukkig worden ze nog niet geconfronteerd met de haat die ik nog steeds overal zie. Maar wat als, hoe wapen ik ze hoe bescherm ik ze.
Dat de WOII nooit ver weg is in mijn familie mag bovenstaande duidelijk maken. Mijn kinderen zijn derde generatie en ook zij moeten dit loodzware verhaal dragen. Daarom vraag ik iedereen die denkt dat het een ver verleden is, iedereen die denkt dat we wel genoeg herdacht hebben, iedereen die de afschuwelijke situatie in Israël en de Palestijnen op 1 hoop gooit met de WOII nog eens goed na te denken.
Op 4 mei zijn wij 2 minuten stil om aan alle te denken die vermoord zijn op grond van hun Joods zijn, Sinti en Roma’s, de gevallenen tijdens de WOII in voormalig Nederlands-Indië en de LBGTQ-gemeenschap en gehandicapten. Ik vraag jullie specifiek de bovenstaande groepen te benoemen, langzaam wordt de herdenking tot een algemene herdenking en verdwijnen de cijfers van 6 miljoen joden, 200.000 gehandicapten, 150.000 Sinti en Roma’s, 15.000 LBGTQ.
Langzaam worden de namen niet meer genoemd van alle mensen die zijn vermoord, langzaam sterft zo ook onze stem, laat dat niet gebeuren!
Meer lezen opdat we nooit vergeten of 4 mei 2021
